επεσήμαναν Έλληνες ειδικοί,οι οποίοι τόνισαν ότι, πλέον, η κατάχρηση ουσιών έχει προσλάβει διαστάσεις επιδημίας.
Την τεράστια σημασία της πρόληψης, ώστε να μπει ένα "φρένο" στην κατάχρηση ουσιών, που συνδέεται με αυξημένη νοσηρότητα και θανάτους, υπογράμμισαν οι επιστήμονες, που συμμετείχαν στο 1ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό Συνέδριο των Κέντρων Πρόληψης και Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας.
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι η κατάχρηση δεν αφορά μόνο στις λεγόμενες ψυχοδραστικές ουσίες, αλλά και στα "κλασσικά" αναλγητικά ή ακόμη και στα αντιϊσταμινικά.
Όπως εξήγησε η τοξικολόγος - ιατροδικαστής, αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ, Λήδα Κοβάτση, είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι έχουν επινοηθεί ευφάνταστοι τρόποι λήψης ακόμη και για κλασικές ψυχοδραστικές ουσίες, όπως το αλκοόλ. Ως τέτοιοι τρόποι αναφέρονται η ενδοκολπική λήψη αλκοόλ με εμβάπτιση ταμπόν σε αυτό, η λήψη με κλύσμα, αλλά και η λήψη κονιορτοποιημένων φαρμακευτικών σκευασμάτων με την κατάποση χάρτινου «αλεξίπτωτου».
«Στη διεθνή βιβλιογραφία αναφέρεται η εμβάπτιση ταμπόν σε αλκοολούχα ποτά και η τοποθέτησή τους σε διάφορες κοιλότητες του σώματος, όπως επίσης και ο υποκλυσμός με αλκοολούχα ποτά. Τέλος, στην επιστημονική βιβλιογραφία, εμφανίζεται ο όρος "parachuting" (αλεξίπτωτο).
Με τον όρο αυτό εννοείται η κονιορτοποίηση φαρμακευτικών σκευασμάτων, ώστε να προκύψει σκόνη, η περιτύλιξη της σκόνης σε χαρτί (συνήθως χαρτί τουαλέτας) και η κατάποση του αυτοσχέδιου χάρτινου "αλεξίπτωτου", που περιέχει το κονιορτοποιημένο σκεύασμα. Έτσι επιτυγχάνεται γρήγορη αποδέσμευση της δραστικής ουσίας στο στομάχι (μόλις διαλυθεί το χαρτί) και απότομη αύξηση της συγκέντρωσης της ουσίας στο αίμα, με αποτέλεσμα η δράση της να είναι έντονη και να εμφανίζεται άμεσα», είπε η κα Κοβάτση.
Άλλαξε το προφίλ των χρηστών
Η κατάχρηση ουσιών δεν αφορά πια αποκλειστικά παράνομες ουσίες (όπως η ηρωίνη, η κοκαΐνη κτλ), αλλά έχει επεκταθεί και σε νόμιμες ουσίες, εύκολα προσιτές (όπως διάφορα συνταγογραφούμενα φάρμακα ή ακόμη και μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, στα οποία έχει πρόσβαση ο οποιοσδήποτε, όπως η παρακεταμόλη).
Το γεγονός αυτό έχει αλλάξει και το "προφίλ" των χρηστών. Με τον τρόπο αυτό έχουν προκύψει νέες ομάδες - στόχοι, οι οποίες μέχρι πρότινος δεν αναζητούσαν πρόσβαση σε ουσίες κατάχρησης, γιατί δεν ήθελαν να εμπλακούν σε παράνομες δραστηριότητες, είπε η ειδικός, μιλώντας στο συνέδριο.
Στις ΗΠΑ το μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα αυτή τη στιγμή ακούει στο όνομα «επιδημία οπιοειδών». Πρόκειται για μία εκρηκτική αύξηση στη χρήση συνταγογραφούμενων και μη συνταγογραφούμενων οπιοειδών, με αντίστοιχη εκρηκτική αύξηση στους θανάτους από αυτά.
«Είναι τόσο έντονο το πρόβλημα, ώστε τον Οκτώβριο του 2017 ο Πρόεδρος των ΗΠΑ ανακήρυξε το φαινόμενο "επείγουσα κατάσταση δημόσιας υγείας".
Επειδή υπολογίστηκε ότι ένας άνθρωπος που λαμβάνει οπιοειδή (νόμιμα, με ιατρική συνταγή) για περισσότερους από τρεις μήνες έχει 15πλάσια πιθανότητα να εθιστεί, από το 2017 τέθηκε σε λειτουργία πρόγραμμα παρακολούθησης της συνταγογράφησης οπιοειδών. Καθώς, λοιπόν, η διαθεσιμότητα των συνταγογραφούμενων οπιοειδών μειώνεται (επειδή ελέγχεται από το κράτος), πολλοί χρήστες στρέφονται σε κλασικά, παράνομα οπιοειδή, όπως η ηρωίνη», επεσήμανε η αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ.
Μία άλλη «απειλή» βρίσκεται στην παραγωγή νέων συνθετικών ουσιών, συνήθως διεγερτικών ή ψευδαισθησιογόνων, για ψυχαγωγική κυρίως χρήση. Οι ουσίες αυτές προκύπτουν από μικρή χημική τροποποίηση του μορίου γνωστών, απαγορευμένων ουσιών, με αποτέλεσμα τη δημιουργία νέων μορίων.
«Τα νέα αυτά μόρια έχουν την ίδια δράση με την μητρική ουσία, από την οποία έχουν παρασκευαστεί, αλλά χημική δομή που δεν εμπίπτει στη λίστα των απαγορευμένων ουσιών. Τις περισσότερες φορές οι ουσίες αυτές πωλούνται ως "άλατα μπάνιου" και ο λήπτης/χρήστης δεν γνωρίζει ποια, ακριβώς, ουσία περιέχει το προϊόν που έχει αγοράσει.
Επιπροσθέτως, οι νέες ουσίες που εμφανίζονται κάθε τόσο στην αγορά δεν είναι μελετημένες, με αποτέλεσμα να εκδηλώνονται απρόβλεπτα συμπτώματα και παρενέργειες» ανέφερε, προσθέτοντας ότι «αυτή τη στιγμή συντίθενται οι επόμενες, νέες χημικές ουσίες, που θα διατεθούν σύντομα στην αγορά. Μέχρι να τις ανιχνεύσουμε, να τις ταυτοποιήσουμε και να τις εντάξουμε νομοθετικά στις απαγορευμένες ουσίες, θα έχουν βγει στην αγορά οι επόμενες», κατέληξε η κα Κοβάτση, εντείνοντας την ανησυχία.
Την τεράστια σημασία της πρόληψης, ώστε να μπει ένα "φρένο" στην κατάχρηση ουσιών, που συνδέεται με αυξημένη νοσηρότητα και θανάτους, υπογράμμισαν οι επιστήμονες, που συμμετείχαν στο 1ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό Συνέδριο των Κέντρων Πρόληψης και Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας.
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι η κατάχρηση δεν αφορά μόνο στις λεγόμενες ψυχοδραστικές ουσίες, αλλά και στα "κλασσικά" αναλγητικά ή ακόμη και στα αντιϊσταμινικά.
Όπως εξήγησε η τοξικολόγος - ιατροδικαστής, αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ, Λήδα Κοβάτση, είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι έχουν επινοηθεί ευφάνταστοι τρόποι λήψης ακόμη και για κλασικές ψυχοδραστικές ουσίες, όπως το αλκοόλ. Ως τέτοιοι τρόποι αναφέρονται η ενδοκολπική λήψη αλκοόλ με εμβάπτιση ταμπόν σε αυτό, η λήψη με κλύσμα, αλλά και η λήψη κονιορτοποιημένων φαρμακευτικών σκευασμάτων με την κατάποση χάρτινου «αλεξίπτωτου».
«Στη διεθνή βιβλιογραφία αναφέρεται η εμβάπτιση ταμπόν σε αλκοολούχα ποτά και η τοποθέτησή τους σε διάφορες κοιλότητες του σώματος, όπως επίσης και ο υποκλυσμός με αλκοολούχα ποτά. Τέλος, στην επιστημονική βιβλιογραφία, εμφανίζεται ο όρος "parachuting" (αλεξίπτωτο).
Με τον όρο αυτό εννοείται η κονιορτοποίηση φαρμακευτικών σκευασμάτων, ώστε να προκύψει σκόνη, η περιτύλιξη της σκόνης σε χαρτί (συνήθως χαρτί τουαλέτας) και η κατάποση του αυτοσχέδιου χάρτινου "αλεξίπτωτου", που περιέχει το κονιορτοποιημένο σκεύασμα. Έτσι επιτυγχάνεται γρήγορη αποδέσμευση της δραστικής ουσίας στο στομάχι (μόλις διαλυθεί το χαρτί) και απότομη αύξηση της συγκέντρωσης της ουσίας στο αίμα, με αποτέλεσμα η δράση της να είναι έντονη και να εμφανίζεται άμεσα», είπε η κα Κοβάτση.
Άλλαξε το προφίλ των χρηστών
Η κατάχρηση ουσιών δεν αφορά πια αποκλειστικά παράνομες ουσίες (όπως η ηρωίνη, η κοκαΐνη κτλ), αλλά έχει επεκταθεί και σε νόμιμες ουσίες, εύκολα προσιτές (όπως διάφορα συνταγογραφούμενα φάρμακα ή ακόμη και μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, στα οποία έχει πρόσβαση ο οποιοσδήποτε, όπως η παρακεταμόλη).
Το γεγονός αυτό έχει αλλάξει και το "προφίλ" των χρηστών. Με τον τρόπο αυτό έχουν προκύψει νέες ομάδες - στόχοι, οι οποίες μέχρι πρότινος δεν αναζητούσαν πρόσβαση σε ουσίες κατάχρησης, γιατί δεν ήθελαν να εμπλακούν σε παράνομες δραστηριότητες, είπε η ειδικός, μιλώντας στο συνέδριο.
Στις ΗΠΑ το μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα αυτή τη στιγμή ακούει στο όνομα «επιδημία οπιοειδών». Πρόκειται για μία εκρηκτική αύξηση στη χρήση συνταγογραφούμενων και μη συνταγογραφούμενων οπιοειδών, με αντίστοιχη εκρηκτική αύξηση στους θανάτους από αυτά.
«Είναι τόσο έντονο το πρόβλημα, ώστε τον Οκτώβριο του 2017 ο Πρόεδρος των ΗΠΑ ανακήρυξε το φαινόμενο "επείγουσα κατάσταση δημόσιας υγείας".
Επειδή υπολογίστηκε ότι ένας άνθρωπος που λαμβάνει οπιοειδή (νόμιμα, με ιατρική συνταγή) για περισσότερους από τρεις μήνες έχει 15πλάσια πιθανότητα να εθιστεί, από το 2017 τέθηκε σε λειτουργία πρόγραμμα παρακολούθησης της συνταγογράφησης οπιοειδών. Καθώς, λοιπόν, η διαθεσιμότητα των συνταγογραφούμενων οπιοειδών μειώνεται (επειδή ελέγχεται από το κράτος), πολλοί χρήστες στρέφονται σε κλασικά, παράνομα οπιοειδή, όπως η ηρωίνη», επεσήμανε η αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ.
Μία άλλη «απειλή» βρίσκεται στην παραγωγή νέων συνθετικών ουσιών, συνήθως διεγερτικών ή ψευδαισθησιογόνων, για ψυχαγωγική κυρίως χρήση. Οι ουσίες αυτές προκύπτουν από μικρή χημική τροποποίηση του μορίου γνωστών, απαγορευμένων ουσιών, με αποτέλεσμα τη δημιουργία νέων μορίων.
«Τα νέα αυτά μόρια έχουν την ίδια δράση με την μητρική ουσία, από την οποία έχουν παρασκευαστεί, αλλά χημική δομή που δεν εμπίπτει στη λίστα των απαγορευμένων ουσιών. Τις περισσότερες φορές οι ουσίες αυτές πωλούνται ως "άλατα μπάνιου" και ο λήπτης/χρήστης δεν γνωρίζει ποια, ακριβώς, ουσία περιέχει το προϊόν που έχει αγοράσει.
Επιπροσθέτως, οι νέες ουσίες που εμφανίζονται κάθε τόσο στην αγορά δεν είναι μελετημένες, με αποτέλεσμα να εκδηλώνονται απρόβλεπτα συμπτώματα και παρενέργειες» ανέφερε, προσθέτοντας ότι «αυτή τη στιγμή συντίθενται οι επόμενες, νέες χημικές ουσίες, που θα διατεθούν σύντομα στην αγορά. Μέχρι να τις ανιχνεύσουμε, να τις ταυτοποιήσουμε και να τις εντάξουμε νομοθετικά στις απαγορευμένες ουσίες, θα έχουν βγει στην αγορά οι επόμενες», κατέληξε η κα Κοβάτση, εντείνοντας την ανησυχία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου